EKARPENA: Berdintasuna ala emaitza akademikoak?

Egungo eskoletan berdintasuna bermatzen saiatzen dira, naiz eta, gaurko hezkuntzan estrukturazioaren sustaiak bide honetatik ez joan. Baina zer da berdintasuna? Gure hitzetan, ezaugarri fisiko, genero, adin eta estatusak alde batera utzita, pertsona guztiak berdinak garela pentsatzea eta honela jokatzea.

Benetan betetzen al da hau hezkuntzan? Esan daiteke, prozesu luze baten bitartez, berdintasunaren praktika, eskletan agertzen joan dela. Adibide bat jartzearren, pauso garrantzitsu bat, sexu desberdinak ikasgelan berdinetan ikasi eta heztea. Honekin lortzen dena, bi sexuen arteko ezagutza da eta honek berdintasunerako bidean lehen pasuoa da. Hala ere, oraindik, pauso asko falta dira berdintasun osora iristeko, esaterako: bai mutilek bai neskek beren aldagelak dituzte, beti separatuak noski. Honi erreparatuz erreflexio bat egin daiteke, zergaitik separatzen gaituzte denak pertsonak bagara? Gainera honelako portaerak txikitatik erakusten badira, gero nromalizatu egiten dira eta haurrei arrunta egiten zaiena, gero heldutasunean, berdin jarraituko du.

Kontatutakoa “kasuarekin” lotus, ondorio argi  bat eta bakar bat atera daiteke. Hezkuntzan berdintasuna bultzatzen ari denean pentsaezina da ikasle batzuk generoaren arabera separatzea emaitza akdemiko hobeak lortzen direlako aitzakiarekin. Pentsau behar dena zera da, ikasketa akademikoak balore eta jokabideak baino garrantzitsuagoak diren hezkuntzan. Lehen hezkuntzan oinarrizko ikasketa akademikaok irakasten zaizkie, baina haurraren garapen pertsonala da etapa honetan garrantzitsuena.

Beraz, baloreak eta jokabideak garrantzia handiagoa dute ikasketa akademikoak baino. Honekin esna nahi dena da, ikasleak ezin direla emaitza akademikoen aitzakiarekin generoanren arabera separatu, haurraren garapen pertsonala ezin baita ulertu beste sexuaren presentzia gabe.

EUSKAL ESKOLA PUBLIKOAREN ARAZOAK

Euskal eskola publikoak, jakina denez, lege batzuk bete behar ditu Euskal Herriko ikastetxe guztiek jokabide berdinak izan ditzaten. Baina, ondo betetzen al da ikastetxe guztietan eskola publikoaren legea? Arrazoi batzuengatik edo besteengatik erantzuna ezezkoa da.

Lehen arazo argia irakasleen partetik jasaten dugu. Kalitatezko hezkuntza bat bermatu behar dela dio legeak, baina gaur egun, irakasle asko eta asko ez da gai hezkuntza maila altu bat bermatzeko. Hizkuntzarekin arazoak dituztelako (egun irakasle gehiegi dago euskara maila minimorik gabe klaseak euskeraz emateko, eta honela ezinezkoa da ikasleek bertako hizkuntza modu egokian hitz egitea). Gainera eskola publikoak doan izanik (hezkuntzak bere osotasunean izan beharko luke musutruk, ikastetxe pribaturik gabe) bertan arazo ekonomikoak etab. dituzten familia ugariko seme-alabak elkartzen dira. Askotan honelako umeek arazo asko sortzen dituzte klaseetan, eta irakasleak ume hauek motibatzen jakin behar du, euren ikasketak bideratu ahal izateko, laguntza apur batekin oso erraz gainditzen baitituzte ikasle hauek ikasgaiak. Beraz, umeak motibatzen eta bideratzen jakitea beharrezkoa du irakasle batek, bere lana ondo bete ahal izateko.

Bestalde legeak argi uzten du eskolako zuzendariaren irudia indartu egin nahi duela, eta horretarako zuzendari honek ikastaro batzuk jasoko dituela. Baina ikastaro bat ez da nahiko zuzendari batek bere lana ondo betetzeko. Zuzendariak argi jakin behar du berak duela ikastetxea bideratzeko erantzukizun nagusia eta bere lana gustuko izan behar du eskola bide onetik eramateko. Eta hau ez da zuzendariarentzat bakarrik, ikastetxeko pertsona guztiek eduki behar baitute argi beren erantzukizuna zein den, lana gustura egin eta ikastetxea bide onetik eraman ahal izateko. Azaldutakoa ikastetxe guztietan betetzen bakarrik lortuko dugu euskal eskola publikoa indartzea, handitzen joan dadin, eta egunez egun hobetuz.

EKARPENA: JOLAS ETA JOSTAILU EZ SEXITAK ESKOLAN

Jolasa ikasteko egoera naturala da, jolas desberdinek zenbait gaitasunen garapena errazten dute, eta jostailuak jolasa aberasteko baliabideak dira. Jostailuek izugarrizko garrantzia dute haurren hezkuntza prozesuan. Ez dira soilik ondo pasatzeko eta entretenitzeko. Jolasa dela medio, umearen garapen osoa eta euren garapen pertsonala hobetzeko gaitasun positiboak bereganatuko dituzte: gaitasunen, irudimen eta fantasiaren sustapena, ulermen teknikoa, inguruarekin harremana, norberaren balorazioa, pertsonalitatearen indartze edo sendotasuna, auto-ezagutza... Haurtzaroan, jolasa da ezagutzarako, ikasketarako eta adierazpenerako bide nagusia. Jolasekin, hurbileneko esperientziak islatzen dituzte eta,izango duten nortasuna eratzen duten egoera desberdinen aurreko portaera, jarrera eta gaitasunak ikasten dituzte. Horien bitartez jostailuek indartzen dituzten gaitasun eta baloreak bereganatzen dituzte. Jolasaren bidez bizi diren jendartearen arauak eta portaerak ikasten dituzte. Jostailuak berez, ez dira onak edo txarrak, hauen egokitasuna ematen diogun erabileraren araberakoa izango da. Jolas eta jostailu desberdinak erabiltzen berezko generoari dagozkion ezaugarriak ezagutuko dituzte neskek zein mutilek. Ondorioz generoaren araberako erabilerak, estereotipo sexistak barneratu, birproduzitu eta iraunaraztearen funtzioa. Hau dela eta, heziketarako tresna garrantzitsua den momentutik, ezinbestekoa da eskaintzen, onartzen edo indartzen ari garen ereduen analisi kritiko bat egitea. Hona hemen sailkapen bat:

JOLAS ETA JOSTAILU SEXISTAK

·        Neskak edo mutilak jolasteko aukera ematen ez dutenak.

·        Gizona edo emakumea izatea “irakasten” dutenak.

·        Genero desberdintasunak markatzen dituztenak.

·        Heldu eta umeen arteko harremana, modu itxian,generoen araberako jolasetan bideratzen dituztenak.

·        Harremanak sexuaren arabera markatzen dituztenak.

·        Egungo genero zatiketa birproduzitzen dutenak.

JOLAS ETA JOSTAILU EZ SEXISTAK

·        Sexu gainetik jolastu ahal izateko aukera ematen dutenak.

·        Sexuari lotutako genero rolak errepikatzen ez dituztenak (ez indartzeko). Pertsona moduan, gaitasun anitzak bultzatuz, osotasunean garatzeko laguntzen dutenak.

·        Genero estereotipoei erantzuten ez dietenak. Generoak garatzen dituen gaitasunak baino askoz gehiago lantzeko aukera ematen dutenak

·        Eredu zabal eta ez itxietan jolasteko aukera ematen dutenak.

·        Generoari dagozkion bestelako baloreak bultzatzen dituztenak (balore positiboak)

·        Bizitzararako eredu berri bat, parekidetasunean oinarritua, bultzatzen dutenak.

Jostailu anitzak sexu bietan, rol sexistak tipifikatzen ez dituztenak, eta jarrera bortitzak bultzatzen ez dituztenak (Jostailu belikoak). Helduok, gehienetan, neska eta mutilen jolasak ezberdindu egiten ditugu, sexu bien arteko mugak eraikiz. Garrantzitsua da umeek era askotako jostailuak izatea (panpinak mutikoentzat eta mekanoak neskentzako), bakoitzak garapen prozesu ezberdinak eragiten dituelako helduaren bizitzan beharrezkoak izango direnak, generotik at. Badaude zenbait ikerketa honakoa bermatzen dutena: neskatoak diziplinatuagoak direla, jolas lasaiagoak aukeratzen dutela, ekintza sedentarioagoak, antzezpen jolasak, imitaziozkoak, margotzea aukeratzen dutela, eta balentria jolasekiko interes gutxi erakusten dutela. Horrela, mutikoek gehiagotan erakusten dute haserrealdia, jolas aktibo eta kementsuak aukeratzen dituzte, trebetasuna eta muskulu-abilezia, lehia eta antolakuntza inplikatzen dutenak. Besteak erasotzeko joera handiagoa erakusten dute edo konpartitzeari uko egiten diote.

            Beraz ondorio bezala esan daiteke, komenigarria dela, haur guztiek, neska zein mutil, joko ezberdinetan partea hartzea, hauen garapena egokiagoa izan dadin.

Iturria: “Jolasak eta Jostailuak”.Bizkaiako Urtxintxa Eskola

EUSKAL ESKOLA PUBLIKOAREN LEGEA

Eskola publikoan ematen ari den hezkuntza-berrikuntza martxan jartzeko beharrezkoa da Euskal Eskola Publikoa legez arautzea, berrikuntza honetan aurrerapausoak emateko beharrezkoa baita bide finko bat markatuta egotea. Lege hau atal edo idazpuru desberdinetan banatzen da, eta hemen atal bakoitzak adierazten duena era labur batean azaltzen saiatuko gara.

Lehen idazpuruak euskal eskola publikoaren helburu nagusiak azaltzen ditu. Eskola anitza, elebiduna, demokratikoa, euskal gizartearen zerbitzura dagoena, berdintzailea… funtsezkoa da eskolak ezaugarri hauek izatera iristea. Garrantzitsua da eskolarekin lotuta dauden gizarte-sektore guztiek bertan parte hartzea.

Bigarren atala: Eskola publikoak, hiru urtetik aurrerako umeengan kalitatezko irakaskuntza bat bermatu behar du, doan, eta sortzen diren gizarte ezberdintasunak (ekonomikoak gehienetan) zuzentzen saiatuko dena.

Hirugarren idazpuruak eskola publikoan euskarak izango duen garrantziaz hitz egiten du, eta irakaslegoa euskalduntzeko prozesu urteanitz batetaz. Laugarrenak berriz lurralde banaketaren arabera antolatzen du euskal eskola publikoa.

Bosgarren  idazpuruak ikastetxe autonomia arautzen du, ikastetxe bakoitzari ahalik eta autonomia handiena emanez, eta administrazioak bermatu behar du eskola bakoitzak bere helburuak betetzeko behar dituen neurriak.

Ikastetxeen autonomiari dagokionez, eskola bakoitzak bere iharduera araudia kudeatzeko askatasuna du. Gainera, legeek gutxieneko bideraketa bat egiten diete eskola publikoei, baina hauek beren egoeraren arabera hobeto moldatzeko beste lege batzuk sortzeko autonomia dute.

Legeak zuzendariaren irudia indartu nahi du, eta horretarako zuzendariek ikastaro bereziak egin behar dituzte lan hau bete ahal izateko. Irakasle-kaustroa ere indartu nahi da legearekin. Honek ikastetxeko iharduerei buruz erabakiak hartzeko ahalmena du, eta eskolarekin lotuta dauden talde guztiek bertan parte hartu behar dutela jakinik, guraso batzarra eta ikasle kontseilua eskolan behar diren organoak direla ezartzen da.

Lege honen berritasun handienetakoa diru-kudeaketa zabaltzea da, malgutasun handiagoa izango baitu ikastetxe bakoitzak bere dirua kudeatu ahal izateko. Honetarako, zuzendariak administratzaile baten laguntza izango du. Administratzaile honek ikastaro bat egin beharko du diru-kudeaketa guztia era egokienean eraman ahal izateko.

2.galdera : GIZONEN ETA EMAKUMEEN BURMUINAK BERDINAK AL DIRA ?

Hurrengo galdera hau erantzuteko, Eduard Punsetek idatzitako testu zientifiko batean oinarrituko gara. Kasuaren inguruko eztabaidan, eskola horretako neska eta mutilek ea elkarrekin edo bananduta egon beharko luketen planteatzen da. Jakina da, mutilak eta neskak ez garela berdinak, baina gure burmuinak ?

Testua irakurri ondoren hasieratik argi geratzen den ideia hauxe da: burmuinak sexua dauka. Zientzialarien azken ikerketek horixe diote beraz gero eta zailagoa da ukatzea gizonak eta emakumeak ez garela berdinak. Jakina da ere, mundu osoko pertsonen burmuinak nolakoak diren jakitea ezinezkoa dela, beraz batez besteko datu esperimentalekin lan egiten da.

Teoria klasikoek beti diferentziatu egin izan dute lengoaia (emakumeen puntu fuertea) eta gaitasun espaziala ( garatuagoa gizonetan) baina ikerketa asko haratago joan dira; osagai biologiko zein genetikoak aurkitu dituzte esaten dutenak burmuinek sexu espezifiko bat eta bakarra dutela. Aipamen hauek baieztatzeko, empatia aztertu dute bai emakume eta bai gizonengan. Empatia beste pertsonen emozio eta pentsamenduak aintzat hartzeko gaitasuna da baina baita pertsona horien emozio eta sentimenduei emozionalki erantzuteko gaitasuna. Badakigu, bai emakume zein gizon  horretarako gai direla baina probak egin izan direnean, emakumeek empatiarako interes eta eragin handiagoa dutenaren susmoak oso sakonak dira.

Bi sexuak banatzen dituen beste ezaugarrietako bat, gizonezkoek, sistematizatzeko, hau da, sistemak analizatzeko duten gaitasuna da. Sistema batek, arauak ditu eta arau horiek ulertzearen ondorioz sistema ulertzeko gai gara eta ikerketek diotenez, emakumeek ez dute interes handirik jartzen honetan, baina gizonezkoek , sistemak eta hauen funtzionamenduak ulertzeko grina azaltzen dute askotan.

Zientzialarien duda hala ere, biologiak eta kulturak zenbaterainoko eragina duen jakitea da. Ez litzateke zentzuzkoa, kulturak guregan eraginik ez duenik esatea baina ezin daiteke innatoa edo berezkoa dena ahantzi. Izan ere, zientzialariek, haur bat jaiotzen den momentu beretik, desberdintasunak aurkitu dituzte emakume eta gizonezkoengan.  Jaio eta 24 ordu beranduago ( kulturak oraindik ez du eraginik), estimulu jakin batzuekiko, erantzun ezberdinak jaso dituzte, bi sexuen partetik. Proba bezala, zientzialariek, haur jaioberriei, jaio eta handik gutxira aurpegi aurrean bi elementu jartzen zizkieten: mobil mekaniko bat eta pertsona baten aurpegia. Konprobatu zuten, gizonezkoek, mobilean ipintzen zutela atentzioa eta emakue gehienek aurpegian. Beste aspektu bat ere aztertu zuten zientzialariek: testosterona, hau da gizonezkoen hormona karakteristiko hau.  Jaio aurretik eta amaren sabelean zeuden haurrei, likido amniotikoan zuten testosterona kantitateak neurtzerakoan konturatu ziren, testosterona maila altuenak zituzten haurrek, handik 2 urtetara , besteek baino gaitasun sozial txikiago edo murritzagoak zituztela eta kontran, testosterona maila txikienak zituztenek, hizkuntza eta komunikazioa askoz ere hobeto garatzen zuten, horrek empatia garatzen laguntzen zuelarik, emakumezkoengan hain berezkoa duten ezaugarria.

Beraz amaitzeko eta ondorio bezala esan behar, gure biologiak emakume eta gizonezkoak fisikoki bereizteaz gain, gure burmuinak ere desberdintzen dituela.

ITURRIA: “¿ Es diferente el cerebro de hombres y mujeres?”Eduard Punset. XL Semanal,23 de Julio de 2006.

1. GALDERA: Lehen Hezkuntzaren helburu nagusia ikasleak emaitza akademiko onak lortzea al da?

Galdera honekin agerian uzten da ikasgelan nexka eta mutilak bereizteko ideiaren arrazoiak absurdoak direla:

Jende askok eta askok erantzun bakarra emango lioke galdera honi baietz esanez, Lehen Hezkuntzan ondorengo ikasketak prestatu behar direla hain zuzen ere. Egia esan, Lehen Hezkuntzaren helburuetako bat ikasleak prestakuntza akademikoak edukitzea da, baina ez da helburu nagusia.  Adin horietan oraindik ikaslearen garapen pertsonala ez dago bat ere oinarritua ,eta horregatik hezkuntzaren helburu nagusia Euskal Curriculumaren arabera ikaslearen garapen fisiko, intelektual, afektibo eta soziala lortzea da (Euskal Curriculuma : “4. artikulua.– Xedeak:1.- Haur Hezkuntzaren helburua haurren garapen fisiko, intelektual, afektibo eta sozial osoa eta orekatua lortzea da”).

Ondorioa orduan, kasuari erreparatuz, neskak eta mutilak ikasgela desberdinetan bereiztea, beraien errendimendu akademikoa hobetzeko, absurdoa da. Haurraren garapen soziala lortzeko adibidez, ezinbestekoa da beste sexuarekin harremana edukitzea, gizartea bi sexuek osatzen baitute. Ez balirateke elkarrekin heziko beraien arteko desberdintasunak handiagoak izango lirateke. Honetaz gain, kontuan hartu behar da ikasleak mutil edo neska izan baino lehen pertsonak direla eta eskubidea daukatela elkarrekin hezi eta ikasteko, gainera egungo genero biolentziaren arazoak direla eta ezin da hezkuntza separatista bat garatu egoera okertuko bailuke. Berriz ere, eskola mota hau absurdoa dela garbi uzteko, Gobernuak emakume eta gizonen arteko diferentziak gutxiagotu nahi dituela aipatu behar da. Honetarako hainbat proiektu bultzatu ditu, hauen artean berdintasun plana, baina oraindik ez ditu ezarri  (STEE-EILAS sindikatuaren planteamendu bat aurtengo ikasturterako: “Ikastetxe guztiek Berdintasun Plana egin behar zutela proposatzen genuen, Ikastetxeko Hezkuntza Proiektuan sartzeko oraingoz duen borondatezko izaera gaindituz”).

Beraz, argi geratzen da, ikasleak errendimendu akademiko onak edukitzeko sexuak bereiztea eskola publiko batean ,egun euskal gizartean, gutxienez pentsaezina dela eta legeetatik at dagoela. Esandako guztiarekin, kasuari erantzun bat emateko abiapuntu bat lortu da, kasuko eskolan proposatu den erreformaren aurka.

4. atalaren SARRERA

Aurreko atalean irakasleen garapen pertsonala aztertu ondoren, 4. atal honetan lan modularraren kasuaren inguruan arituko gara. Hezkuntza sistemetan genero tratamendua nolakoa izan den jorratzen da kasuan. Honako hauxe da deskriptorea: “Nola aritu diren eta aritzen diren hezkuntza sistemak, sortu zirenetik, emakumeen hezkuntzan, gizonaren zeregina prozesu honetan eta hau gerta ahal izan dadin lagundu duten egoera sozial historikoak, sineste psikologikoak eta gainerako aldagaiak.” Atal honetako helburua, kasuaren inguruan galderak planteatzen joatea eta hauek erantzunez, gaian kokatzen hastea da.

Mapa Kontzeptuala

GEHIAGO JAKITEKO

Aurreko ekarpenean jendaurrean ondo hitz egitaeak duen garrantziari buruz hitz egin dugu. Bada, gehiago jakiteko atal honetan, horri buruzko informazio grafiko eta helbide gehiago uzten dizkizuegu zuen lagungarri izango direlakoan.

http://www.englishcom.com.mx/tips/hablarenpublico/como-hablar-bien-en-publico.html

http://www.hablarenpublico.es/?gclid=CNja6Nbqm6UCFSL92AodHwIZIg

http://www.saberhablar.com/

http://www.microsoft.com/business/smb/es-es/rrpp/hablar_bien.mspx

http://comunidad.biensimple.com/relaciones/w/relaciones/7-claves-para-hablar-bien-en-publico.aspx

GEHIAGO JAKITEKO

Atal honetan landu ditugun gai desberdinekin lotura duten web orrialdeak eskaintzen dizkizuegu, jarri ditugun gaiak gustukoak baldin badituzue gehiago jakin ahal izateko.

Lehenengo web orrialde honek autoestimari buruz informazioa ematen du. Autoestima zer den eta hobetzeko nola landu behar den azaltzen dizu bertan:

http://www.psicologia-online.com/autoayuda/autoestima/autosuperacion.shtml

Bigarren ekarpen hau autokontzeptuari buruzkoa da. Autokontzeptua zer den zehazten du, asko sakonduz, eta bizitzako etapa desberdinetan nola joaten den aldatzen azaltzen da bertan:

http://www.psicologoescolar.com/ARTICULOS/PAGINAS_DE_ARTICULOS/la_importancia_del_autoconcepto.htm

Hurrengo web orrialdeak ikasgelan egiten diren antzezlanei buruz hitz egiten du. Zer den, beren helburuak, metodologia etab. dira azaltzen dituen gaiak:

http://www.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/68060842117138384122202/p0000001.htm

Ekarpen pertsonala: NOLA EGIN, JENDAURREAN ONDO HITZ EGITEKO ?

Badakigu, irakasleak ordu asko egiten dituela eta egin behar dituela jendaurrean hitz egiten. Praktikaren bidez eta urteen poderioz, inork erakutsi ez dion arte batean murgiltzen joaten da irakaslea. Denborak aurrera egin ahala hobetuz joaten da, baina hasierako aldiak nahiko estresagarriak eta zalantzaz josiak izan ohi dira. Jarraian, jendaurrean ondo hitz egiteko klabe batzuk.

Irakaslearen helburu nagusia, eraginkortasunez komunikatzea eta aurkeztea da. Dugun ahalmena ahalbidetze horretan, autoestima hobetzea eta gai garela ikustea oso garrantzitsua da.Jendaurrean aritzeko ezinbesteko ikuspegi hauek azpimarratzen dira.

•       Ideiak ordenatzea eta baliabideak aukeratzea. Horretarako, aurretik eskema on eta erginkor batzuk prestatu. Erabiliko ditugun baliabideak zeintzuk diren ezagutu eta hauek prestatu egin behar dira.

•       Jendaurreko ekitaldietako parte-hartzeak hobetzea. Gure interbentzioei, ahalik eta probetxu handiena ateratzea ezinbestekoa da. Eginbehar hori, irakasle norberaren baitan dago.

•       Ongi egiten dugula ikustea. Hobetu dezakegunaz ohartzea. Akatestatik ikasi eta onena azpimarratuz, hobekuntza prozesu batean murgildu behar gara.

•       Egoera zail edo korapilatsuenei modu egokian aurre egitea. Arma eta baliabide egokiez baliatu behar gara, egoera hauetatik “bizirik” ateratzeko eta gehienbat, hauetatik ikasteko.

•       Partaidetza eta harremanari garrantzi gehiago ematea. Besteetaz, asko ikasteko aukera dugula jabetu behar gara.

Jendaurrean Hizlari

View more presentations from barinborda.

Jendaurrean hitz egiteko, ahozko komunikazioa, transmisioa eta harremanaren arloak ondo menperatu behar ditugu. Hizkuntza menperatzeaz aparte, hizlariak bere helburua betetzeko -mezua nahi duen bezala heltzea- hainbat faktore izan behar ditu kontuan: gorputz adierazpena, jarrera, begiradak, itxura, ingurunea -espazioan hartzen duen posizioa-, hartzailea, erabiliko dituen baliabideak... Horiek guztiek bat egin behar dute hizlariaren asmoarekin.

Gure hizkuntzak eraginkorra izan behar du, egoerari egokitua, entzuleen arreta lotzea lortzen duena eta gainera interesari eustea lortzen diona. Horretarako, bitarteko bisualek asko laguntzen dute. Gure diskurtsoaren abiadura, isiluneak eta arnasketa propioak ondo bideratzea garrantzitsua da, ideiak defendatu eta eztabaidatzen ditugun bitartean. Probak eta argudioak eman behar dira gure azalpenekin batera, era berean, egoera bakoitzean egoten ikasi behar da eta gainera hainbat trebetasun espezifiko landu behar dira; feedbacka, enpatia, asertibitatea, entzute aktiboa, bat-batekotasuna, galdera-erantzunak etab…

Gainera badago beste aspektu garrantzitsu bat ere, kontrolatzen zailenetakoa dena. Ez da irakasle guztien kasua baina bai askorena. Beldur eszenikoa.

Jarraian aldizkari eta egunkari bateko helbideak uzten dizkizuet informazio gehiego eskuratu ahal izateko.

Gurasoekin hitz egitea, klaustroan esan beharrekoak esatea edo mailako bileretan hitza hartzea ez da gauza gozoa irakasle askorentzat. Kosta egiten da, sarritan, barruan den hori azaleratzea, iritzia ematea. Badira egoera horri aurre egiteko hainbat teknika edo estrategia. Oso lotsatia bada, bere izaerari dagozkion zein ezaugarri indartu ditzakegun aztertu beharko genuke lehenik. Eta horren arabera ariketa batzuk edo beste batzuk proposatu. Adibidez, hainbat irakurketa eriketa egin ditzake, edo gauza oso sinple bat aurkezteko ariketatxo bat egin. Horien ostean, berehala, jende aurrean praktikatzen jasi beharko du. Bat-batean; inolako zalantzarik gabe. Zenbat eta lehenago jabetu bere errealitateaz, orduan eta indar gehiago eman ahal izango dio bere buruari. Baina horretarako, lehenbailen ikusi behar du zein arazo eta muga dituen jendaurrean jartzen denean.

Ondorio bezala esan behar da, jabetuz joan behar garela jendaurrean ondo hitzegiteak zenbaterainoko garrantzia duen gure asmoak entzuleari helarazteko. Gauzak argi edukitzea, ondo ordenatzea, egoki adieraztea eta gure beldur eta lotsak alde batera uztea behar beharrezkoa da komunikatzaile onak izateko.

Jarraian aldizkari eta egunkari bateko helbideak uzten dizkizuet informazio gehiego eskuratu ahal izateko.

http://www.hikhasi.com/artikulua/1879

http://paperekoa.berria.info/harian/2010-07-28/013/006/jendaurreko_hizlariaren_izerdiak.htm

ekarpena

- http://www.monografias.com/trabajos18/inteligencia-y-liderazgo/inteligencia-y-liderazgo.shtml#intelig

            Ekarpen honetan, aukeratu dudan testuan bezala, irakaslearen garapen pertsonalean oso garrantzitsuak diren bi faktorez hitz egiten da, adimen emozionala eta lidergoaz ain zuzen ere. Bi faktore hauek ezinbestekoak dira irakasle on baten ezaugarrietan segidan aipatuko diren arrazoi eta ezaugarriengatik.

            Egun, irakasleak ez dira umeei soilik irakurri eta idazten irakasten dieten pertsonak, umeen garapena bideratu, beren ezaugarriak ezagutu, afektiboak izatea da irakasle baten eginbeharra. Hau guztia lortzeko ikasgela baten barruan gaitasun batzuk eduki behar dira.

            Lehenik, esan beharrekoa da ikasgelan irakaslea dela liderra, hau da, ikasleak irakaslean fijatzen dira eta irakasleak ume kopuru bat klase batean “kontrolatzeko” ahalmena eduki behar du. Honetarako aiptatuako liderraren ezaugarriak eduki behar dira. Honetaz gain, haurrekin komunikatzeko eta hauek ulertzeko gaitasuna, helburuak ezartzeko gaitasuna eta helburu hauek betetzeko planifikatzeko gaitasuna behar ditu irakasle lider batek. Gaineratu behar da ere benetako lider bat izateko adimen emozionala garatzea oso garrantzitsua dela, batez ere giro positibo bat sortzeko ikasgelan.

            Adimen emozionala, sentimendu eta emozioen ezagutza eta hauekiko kontrolan oinarritzen da. Esaterako irakasle bat triste sartzen bada ikasgelara, sentsazio negatibo hau, bere ikasleei trasmitituko die eta ezin da onargarria izan irakasle bat gustiz profesionala izan behar baita. Profesionaltasun honek eskatzen duena, egoera horretan, irakaslea klasera betiko moduan sartzea da, hau da, bere sentimendu eta emozioak kontrolatu eta bere ikasleei irrifar bat eskeintzea. Hala ere, ez da oso erraza gaitasun hau garatzea, lehenengo, sentimendu eta emozioak ezagutu, ulertu eta barneratu behar dira, ondoren hauen aurrean sortzen zaizkigun erreakzioak modifikatu ahal izateko. Gainera ez dira gure sentimenduak soilik identifikatzea lortzen, haurren sentimendu/emozioen erreakzioak hobeto antzeman eta ulertzeko ere balio du, hauek hobeto ezagutzeko tresna bat baita ere.

            Beraz, argi geratu da irakaslearen garapen pertsonalean ze bi faktore diren oso garrantzitsuak, naiz eta beste asko egon, autoestimua esaterako. Modu honetan esandako guztiarekin ondorio bat ateratzen da, irakaskuntzako karreran irakaslei adimen emozionala garatzen erakutsi behar diete eta, honetaz gain, irakasle lider izateko behar dituen gaitasunak barneratzen saiatu behar da. Bestela ikasgela ondo kudeatzea oso zaila izaten da.

 

Ekarpen pertsonala: MOTIBAZIOA

Aurrez eginik galdera eta ekarpenetan esan bezala, irakasleek garapen pertsonala egiteko beharrezkoak dituzte faktore batzuk: autokontzeptua, autoestima… Faktore hauek ezagutu eta hobetu ahal izateko guztiz beharrezkoa da motibazioa, motibaziorik gabe ezin baita bete nahi diren helburuetara iritsi.

Baina, zer da motibazioa? Pertsona batek egin behar duen ekintza bukaeraraino eramatera bultzatzen gaituzten estimuluak dira motibazioa.

Irakaslearen kasuan guztiz garrantzitsua da motibazioa izatea, autoestima lantzeko, garapen emozionala lantzeko… azken finean garapen pertsonala lantzeko. Baina baita klaseak nola preparatu, nola eman, klaseko giroa zaintzeko… Irakasleak motibazioa behar du bere lanean suertatzen den edozein egoera, zailtasun etab.-i aurre egin ahal izateko, motibaziorik gabe ez baitu gogorik izango lanean jarraitzeko. Honela bere lana ez du behar bezala egingo eta umeak ez dira behar den bezala heziko.

Baina irakaslearen eginbeharrak ez dira motibazioa izatean amaitzen. Berak motibazioa izateaz gain bere ikasleak ere motibatu egin behar baititu gustura lan egin dezaten. Zalantzarik gabe hau da umeek klasean lan egiteko behar duten faktore nagusia, motibazioa. Ikasleak motibatuak egotea lortuz gero, ikasgelan ikasteko giro bikaina sortuko da eta askoz errazagoa izango da guztiontzat lan egitea, bai irakaslearentzat baita ikasleentzat ere.

Nola motibatu behar dira umeak?  

Ikasleak motibatzeko lehen pausoa hauek ezagutzea da: zein afizio dituzten, zer ez duten gogoko… Honela, eman beharreko ikasgaiak ahal bada euren gustuko gauzekin erlazionatu behar dira (adibideak jarriz…), beraiek hobetu ulertzeko eta lana gustura egiteko. Honetaz gain eurak egiten duten lana baloratzen duela erakutsi eta demostratu behar du irakasleak, ikasleek lana egitean hauen alde positiboak azpimarratzen eta goraipatzen. Gaur egungo irakasleek ohitura dute lanik egiten ez duten ikasleetan zentratzeko, baina hauek zigortuz soilik. Honela, lanak egiten dituzten  umeak baloratu gabe geratzen dira eta desmotibatu egiten dira. Eta lanik egiten ez dutenak berriz, irakasleak zigorrez betetzen baditu ez dute batere gogorik jarriko hurrengo lana hobe egiten, saririk edo onurarik jasoko ez duela badakielako. Honela, gutxika ikasle guztiak motibazioa galtzen joango dira, hauen errendimendua jaisten joango da eta ikasgelako giroa geroz eta okerragoa izango da.

Hau ez gertatzeko, umeek irakaslea beti beraien alboan egongo dela jakin behar dute, edozein arazo badute ere laguntzeko prest egongo dela, eta ikasleen alde onak azpimarratzen saiatuko dela beti, negatiboak alboratuz.

Ondorioz, argi dago motibazioa beharrezkoa dela irakasle baten bizitzan, bai bere garapen pertsonala lantzen joateko, bai bere irakasle eginbeharrak ahalik eta hoberen egiteko, eta batez ere umeak ere beren ikasketetan motibatuak aritzeko. Irakasleak motibaziorik ez badu ezinezkoa baita ikasleei motibazioa transmititzea.

ç

Taldeko ekarpena: IRAKASLEAREN LIDERGOA ETA GARAPEN PERTSONALA

Irakasle baten garapen pertsonalaren barruan, faktore asko garatzen dira honen inguruan eta horietako bat lidergoa da. Irakaslearen garapen pertsonalean honek lidertza garatzen ikasten du. Ikasgelaren barruan irakaslea da lider, berak zuzentzen ditu ikasleak helburu eta meta batzuk lortzeko asmoz. Ekarpen honetan, liderrak dituen ezaugarriez hitz egingo dugu eta baita lidertza faltak dakartzan ondorioez.

Irakasleak, liderrak, haurrengan eragiteko baliabide eta gaitasunak ditu, motibazioaren bidez, haurrek boluntarioki eta gogo biziz ezarritako helburuak bete ditzaten. Lana egiteko borondatea ez ezik, haurrak estimulatu egiten ditu konfiantzaz eta gogoz lan egin dezaten. Gainera irakasle lider batek bere ikasleak ezagutu behar ditu pertsonalki, gero hauen ezaugarrien arabera  beraien gaitasun propioak garatzeko bideak aurkitzeko. Ikasgela indibidualki ezagutzeaz gain, klaseak modu kolektiboan eman behar direnez, taldearen ezaugarri, motibazio eta hauek lantzeko dauden baliabideak ezagutu, planifikatu eta zuzendu egin behar ditu.

Irakasle batek liderraren ezaugarriak edukitzeko, bere ikasleekin komunikatzeko gaitasuna eduki behar du, hau da, bere ideia eta azalpenak argiak izan behar dira eta haurrek azalpen hauek entzun eta ulertzea lortu behar du. Honetaz gain, zuzentzen den taldea entzuten jakin behar du beraien zalantza eta interesak ezagutu eta horrela ase ahal izateko. Gainera, irakasleak adimen emozionala garatua eduki behar du. Bere sentimendu eta emozio propioak eta haurrenak lehenengo ezagutu, gero aztertu eta azkenik kontrolatzea lortu behar du.

Klaseko haurren ezaugarrien arabera, irakasleak helburu batzuk ezarri behar ditu. Helburu finkorik gabe egindako lanak ez du emaitzarik ematen, baina era berean helburu hauek betegarriak izan behar dira haurrek duten mailarekiko. Helburu hauek aurrera eramateko beharrezkoa da planifikazio finko bat. Planifikazio honetan, aurrera eramango diren ekintzak ezarriko dira, noiz emango diren, nork eramango dituen aurrera eta zein baliabide erabiliko diren.

     

      Irakasleak bere gaitasunak eta alde onak ezagutu behar ditu, eta dituen hutsune eta alde txarrei gailenduz, hauei ahalik eta probetxu handiena ateratzen saiatu behar da. Liderrak karisma du, jendartean, atsegina izateko gaitasuna du, jendeaz arduratzen da eta egoismoaren justu kontrako jarrerak azaltzen ditu. Irakasle liderra, berritzailea da, edo izan beharko luke, metodo berrituak diseinatzen ari da etengabe, mundua berritzen ari den moduan.

Azkenik, liderra, arduratsua da, bere posizioak boterea ematen dio eta botere hori, besteen mesederako erabiltzen du.

Hemen behean, 3 bideoz osatutako lan dotore bat uzten dizuegu. Askotan liderraren kontua enpresaritza munduari bakarrik lotzen zaio eta hemen hezkuntzako lidertzari buruz hitz egiten digute.

Hona hemen “el liderazo educativo, debe ser un liderazgo transformador” artikulua. Oso interesgarria benetan.

http://www.elnuevodiario.com.ni/blog/articulo/165

3. galdera: ZEIN GARRANTZI DU ANTZEZTEAK IRAKASLE BATEN GARAPEN PERTSONALEAN ?

Antzerkiak , espresio artistikoak dituen gaitasunez aparte, gaitasun didaktiko handiak ezkutatzen ditu. George Laferriére pedagogoak esaten zuenez, txiki-txikitatik, ikastolan dramatikoki espresatzen erakutsi izan baligute, hitzez gain emozioak eta keinuak erabiliz, helduaroan, askoz ere erraztasun handiagoarekin komunika  gintezke.

Askotan esan izan da, irakaslea antzezlea dela, baita monologista edota antzezlan baten zuzendaria eta ikasleak, publikoa edota antzezlanaren aktoreak. Hona hemen, irakasle batzuek horri buruz aipatzen dutena.

-Antes de entrar a clase, estoy nerviosa. Siempre, todos los días. Desde que empecé. No

he podido quitarme los nervios. Eso les pasa a los actores, ¿no?

-El profesor es como el director porque es el que manda, el que maneja la clase.

-Tienes que ser el actor porque tienes que representar un papel motivador, el director

porque preparas cada clase, y si quieres que ellos participen, todavía tienes que

prepararlas más. Y a veces no queda otro remedio que ser un monologuista, porque hay temas que tienen que darse en plan lección magistral.

-Actor, porque tiene que motivar y hasta hacer el payaso.

-Los profesores nos preparamos las clases como los actores las funciones.

Ikastola bateko gela eta antzerkia, aho bidezko komunikazio publikoa ematen den bi espazio ezberdin dira, baina, hainbat elementu komun dituzte, oso antzeko bihurtzen dituztenak. Adibide bezala, bai antzerkian eta bai ikasgelan, irakasleak edota aktoreak, eszenatokia konpartitzen dute, aurrean publikoa dutelarik. Bien helburua, laugarren pareta izenekoa botatzea da entzulearengana iristeko, pareta ikusezin hori desagerraraztea dute helburu, bi elementuen artean oztoporik izan ez dadin. Baina, historikoki, bai irakaslearen eta bai ikasleen espazioak, definituta eta oso mugatuta egon dira, antzerkian bezala eta hauek aldatzea oso zaila da.

Bai ikasgelan eta bai antzerkian, igorle bat daukagu, irakaslea edo antzezlea. Beste aldean, hartzailea, ikaslea edo publikoa izango dena. Bi egoeretan, igorlea da atentzio puntua, igorlea da, han egotearen arrazoia eta berak du hitza eta garrantzia momentu oro. Aipatutako bi kasuetan, igorleak, egoera komunikatiboaren kontzientzia osoa du edo eduki beharko luke, publikoari edota ikasleei ahalik eta errendimendu handiena atera nahi badio. Momentu oro, irakasleak edo antzezleak, esaten duena eta esan nahi duenaren kontzientzia izan behar du, egoera kontrolatu ahal izateko.

Bestalde, bai irakasleek eta bai antzezleek, oinarrizko bi lan tresna konpartitzen dituzte eguneroko lanean: gorputza eta ahotsa. Biek, gorputzaren erabilera egokia bilatzen dute, keinuak, posturak, begiradak, desplazamenduak, espazioaren erabilera egokia etab… Ahozko testuari lagungarri zaizkion elementu guztiak kontrolatzen dira egoera honetan. Eta gorputzarekin batera, ahotsak garrantzia hartzen du mezua igortzeko helburu argiarekin. Entonazioak, tonoak, bolumenak eta erritmoak ondo burutzea, gure harreman komunikatiboan eragin handia izango du.

Argi ikusten da beraz, irakasleak eta antzezleak, bata bestetik oso hurbil daudela. Irakaslea egunero igotzen eszenatokira, nahiz eta askotan hori ez jakin, egunero aurkezten du aurretik prestatutako bere antzezlana eta berak du ahalmena eta erantzunkizuna, ikasleak bere showaren partaide izateko.

Honi buruz informazio gehiago nahi baduzue, 2 web orrialde uzten dizkizuet. Lehenengoan galdera honetan garatutako aspektuak gehiego sakontzen ditu eta bigarrenean hainbat antzerki tekniken azalpenak ematen dira.

http://www.desdemacondo.eu/documentos/Gomez_Souto_2007_n1.pdf

http://www.escuelasonissperu.com/pagina10.html

2.galdera: ZERTARAKO BALIO DIO AUTOKONTZEPTUA ETA AUTOESTIMA GARATZEAK IRAKASLE BATI?

Irakasle batek bere ibilbidean derrigorrezkoa du garapen pertsonal bat izatea, eta garapen honetarako guztiz garrantzitsuak dira autokontzeptua eta autoestima.

·        Zer da autokontzeptua? Gure buruarekiko dugun irudia da autokontzeptua. Pertsonarentzat garrantzitsuak diren parametro guztiak aztertzen ditu autokontzeptuak, akatsak eta alde onak erakutsiz ( alde fisikoa, adimen maila, gizartean integratzeko ahalmena...). Denboraren poderioz, gure burua beste pertsonekin konparatzen joaten gara eta autokontzeptua aldatu egiten dugu, beraz, garapen konstante bat du. Garrantzitsua da gure buruaren alde positiboetaz ohartzea gure autokontzeptuak garapen positibo bat izan dezan.

·        Zer da autoestima? Gure autokontzeptuaren inguruan sortutako emozio desberdinen loturari deitzen diogu autoestima. Beraz, gure autokontzeptua garatzen edo aldatzen dugun bakoitzean, autoestimak ere aldaketak jasaten ditu, eta hau landu egin beharra dago, gure buruarekin gustora bizi ahal izateko.

Hiru autoestima mota desberdintzen dira: baxua, altua eta gehiegitua edo harropuztua (inflado).

- Baxua: Gizartean onartuak izango diren edo ez pentsatzen bildurtu egiten dira eta asko kostatzen zaie beren gustu eta iritziak modu publikoan adieraztea. Gainontzekoen bizipen eta historiak beraienak baino garrantzitsuagoak direla uste dute eta horregatik ia beti isilik egoten dira.

-Altua: Autoestima altuko pertsonek badakite zer egiten duten ondo eta zer hobetu dezaketen. Eurek eginiko akatsak onartzen dituzte arazorik gabe, eta beraien arazoak edo emozioak edonori kontatzeko gai dira. Bere ideiak defendatzen dituzte eta erronka berriak gainditzeko prest egoten dira.

-Gehiegitua: Munduaren zilborra direla pentsatzen dute. Gehien dakitenak, ederrenak, dotoreenak etab. direla uste dute, eta beste pertsonen gainetik daudela. Normalean, azkenean gizarteak baztertu egiten ditu.

Argi dago irakasle batek (eta generalean pertsonek) autoestima altua eduki behar duela klaseak modu egokienean eman ahal izateko. Irakasle batek autoestima baxuegia izan ezkero ez du konfiantzarik izango bere ekintzetan, eta umeak segituan konturatuko dira hortaz. Honela ez diote batere kasurik egingo eta klasea zirko bihurtuko dute. Gainera, irakasleak ez du autoritaterik izango bere ikasleen portaerak aldatzeko.

Autoestima altuegiak ere ez du batere lagunduko klaseak bideratzeko orduan. Besteak baino hobea dela uste duen batek arrotasunez hitz egin dezakelako askotan, eta ume gehienei ez zaie klaseak emateko modu hori ondo etorriko beren garapen pertsonalerako, ez baitizkie umeei balio egokiak trasmitituko.

Autoestima altuarekin berriz, zihur egongo da irakaslea bere ekintzetaz eta klasea emateko muduaz. Edozein arazo, istilu edo beste egoera baten aurrean argi izango du nola jokatu behar duen, bere buruaz zihur sentituko baita. Segurtasun hau ikasleei transmitituko die eta beraiek ere gustura egongo dira klasean, ikasteko giro egokia sortuz.

Beraz, irakasle baten bizitzan oso garrantzitsua da bere autokontzeptua argi eta modu positibo batean landua izatea, autoestima landu ahal izateko, pertsona bezala garatzen joateko, eta azken finean irakasle hobea izateko.

1.galdera: NOLA LORTU PENTSAMENDU EZKORRAK KONTROLATZEA LANEAN?

Galdera honi erantzun eta hasieratik ondo ulertzeko kasu batekin hasiko gara, hau da, aitzaki bat izango da ondoren garatuko dugunerako:

“Bixente eskola bateko irakasle gazte bat da eta ezbeharrez herenegun aita hil zitzaion. Oso aprezio handia zion aitari, idolatratua zeukan, eta lur jota geratau da. Gaur eskolara joan behar da, betiko lanera alegia, baina ezin du burutik kendu hileta elizkizuna, lurperaketa, bere aita azkenfinean. Bere baitan galdera hauek darabiltza: Prestatua ote nago betiko moduan (giro alai eta positibo batean) klasea emateko? Zer egin behar dut honetarako? Kriston antzerkia egin beharko...”

Egoera honen aurrean edozein lanetan emozioak kontrolatzen ikasi behar da, ezin baitzara joan lan egitera malkoak begietan dituzula, eta gutxiago irakasle izanda. Ikasgelan irakaslea zuzendaria eta ikasleen irudia denez, irakasleak sentsazio negatiboak igortzen baditu ikasleek bere jarrera hartuko dute, klaseko giroa erabat zapuztuz. Baina zer da emozioak kontrolatzea? Nola lortzen da?

Emozioak kontrolatu ahal izateko adimen emozionala garatu behar da, hau da, sentimenduak identifikatzeko gaitasuna, emozioen jatorria ulertzea eta hauek erabiltzea erabaki hoberenak hartzeko. Baina hau ulertzeko lehenik, emozio eta sentimendu kontzeptuak bereizi behar dira ez baitaukate esanahi bera. Sentimenduak (maitasuna, nazka...) ez daude erreakzio fisikoekin lotuta ,eta emozioak (beldurra, poza...) aldiz bai, esaterako maitasunak ez du erreakziorik sortzen baina beldurrak esaterako txuria jar dezake pertsona bat edo pultsoa igoarazten du. Honekin jarraituz, adimen emozionala garatzeko lehenik emozio eta sentimenduak ulertu behar dira eta ondoren hauen jatorria ezagutu. Horregatik noizbait beldurra edo poza sentituz gero, emozioa identifikatzen badugu errazagoa egingo zaigu gero emozio hau ulertu eta kontrolatzea. Azkeneko hau da adimen emozionalaren helburua, eta lehengoa adibidean ikusi dugun bezala, irakasle horrek gaitasun hau garatua edukiko balu ez luke arazorik edukiko egoera horretan.

Beraz, hezkuuntzan oso erabilgarria da gaitasun hau, umeen haurrean beti itxura positibo bat ematea lortzen baita eta bapateko edozein egoera berri baten aurrean bai ikasgelan edo bizitzan erantzun hobeak ematen laguntzen digu. Honela ikasleen aurrean errespetua lortzen da, ikasgela kaosean ez bilakatzeko, eta aldi berean klase armoniko bat lortzen da. Gainera adimen emozionala ez da soilik irakasleeek garatu beharreko gaitasuna, adimen emozionala daukan irakasle batek bere ikasleei ere emozioak ezagutu eta kontrolatzen lagunduko die haurraren garapen pertsonala izugarri hobetuz.